POŚWIADCZENIE DZIEDZICZENIA
Procedura notarialnego poświadczenia praw do spadku.
Do kancelarii notarialnej (nie ma znaczenia w jakiej miejscowości na terenie Polski) muszą zgłosić się osoby zainteresowane czyli osoby, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi, a także osoby, na rzecz których spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, aby złożyć przed notariuszem zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia. Osoby zainteresowane powinny przedłożyć notariuszowi dokumenty niezbędne do wydania Aktu Poświadczenia Dziedziczenia:
- odpis aktu zgonu spadkodawcy,
- odpisy aktów stanu cywilnego osób powołanych do spadku z ustawy,
- inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie praw do spadku.
Notariusz ustala fakt i datę zgonu spadkodawcy, określa krąg spadkobierców oraz bada, czy jest zgodny wniosek spadkobierców o notarialne poświadczenie dziedziczenia. Gromadzi dokumenty, które załącza do protokołu dziedziczenia, bada czy nie zachodzą przesłanki wyłączające sporządzenie Aktu Poświadczenia Dziedziczenia, ustala prawo właściwe dla dziedziczenia i jurysdykcję krajową. Jeżeli podstawą powołania do spadku jest testament, który nie był wcześniej otwarty i ogłoszony, notariusz dokonuje jego otwarcia i ogłoszenia sporządzając z tej czynności osobny protokół.
Jeżeli od dnia otwarcia spadku nie minęło sześć miesięcy, a spadkobiercy nie złożyli wcześniej oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, notariusz przyjmie ich oświadczenia o prostym przyjęciu spadku lub przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, albo o odrzuceniu spadku.
Sporządzenie protokołu dziedziczenia
Notariusz spisuje protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych, po złożeniu przez te osoby zgodnego wniosku o wydanie Aktu Poświadczenia Dziedziczenia. Protokół dziedziczenia sporządzany jest w formie aktu notarialnego, zamieszcza się w nim oświadczenia osób zainteresowanych, na podstawie których będzie możliwe ustalenie okoliczności istotnych dla określenia przysługujących im praw do spadku. W protokole dziedziczenia notariusz odbiera oświadczenia o obywatelstwie zmarłego oraz miejscu zwykłego pobytu spadkodawcy z chwili jego śmierci, ustala prawo właściwe dla dziedziczenia o jurysdykcję krajową. Notariusz poucza osoby biorące udział w sporządzeniu protokołu dziedziczenia o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Jeżeli przy sporządzaniu protokołu dziedziczenia nie mogą być obecne jednocześnie wszystkie osoby zainteresowane, może być zastosowany tak zwany tryb sukcesywnego sporządzania protokołu dziedziczenia.
Sukcesywne sporządzanie protokołu z dziedziczenia.
Notariusz na wniosek i przy udziale co najmniej jednej z osób zainteresowanych sporządza projekt protokołu dziedziczenia, pozostałe osoby zainteresowane, w oświadczeniu złożonym przed notariuszem potwierdzają dane zamieszczone w projekcie protokołu dziedziczenia i wyrażają zgodę na spisanie protokołu dziedziczenia zgodnie z projektem, po złożeniu oświadczeń przez wszystkie osoby zainteresowane, notariusz spisuje protokół dziedziczenia przy udziale co najmniej jednej osoby zainteresowanej.
Notariusz odmówi sporządzenia Aktu Poświadczenia Dziedziczenia.
Gdy w stosunku do spadku został już uprzednio sporządzony Akt Poświadczenia Dziedziczenia lub wydane przez sąd postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, w toku sporządzania protokołu dziedziczenia ujawnią się okoliczności wskazujące, że przy jego sporządzeniu nie były obecne wszystkie osoby, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi albo osoby, na rzecz których spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, albo gdy istnieją lub istniały testamenty, które nie zostały otwarte lub ogłoszone, w sprawie brak jurysdykcji krajowej. Odmowę dokonania czynności notarialnej polegającej na sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz stwierdza w protokole notarialnym. Uzasadnienie odmowy sporządza się na piśmie na żądanie zainteresowanej osoby.
Sporządzenie Aktu Poświadczenia Dziedziczenia
Po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza Akt Poświadczenia Dziedziczenia, jeżeli nie ma wątpliwości co do istnienia jurysdykcji krajowej, treści właściwego prawa obcego, osób spadkobierców i wysokości ich udziałów w spadku, a w przypadku, gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny — także co do osoby, na której rzecz spadkodawca uczynił zapis windykacyjny i przedmiotu zapisu.
Rejestracja Aktu Poświadczenia Dziedziczenia w Rejestrze Aktów Poświadczenia Dziedziczenia
Niezwłocznie po sporządzeniu Aktu Poświadczenia Dziedziczenia notariusz dokonuje jego rejestracji w Rejestrze Aktów Poświadczenia Dziedziczenia. Zarejestrowany Akt Poświadczenia Dziedziczenia ma skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
KRN 2015